Όμορφη Στάνενα

ХУБАВА СТАНО ЉО
(Grada se Gradi)

ΟΜΟΡΦΗ ΣΤΑΝΕΝΑ

Β

ουλγαρική παραλλαγή -παράλληλο “του γιοφυριού της Άρτας“- καταγραμμένη στο χωριό Кермен (Kermen) του Sliven, στα νοτιοανατολικά της χώρας.

Πρόκειται για χωριό που ιδρύθηκε στα τέλη του 17^ου αιώνα και το οποίο, εξ’ αιτίας της θέσης του πάνω στη σιδηροδρομική γραμμή Σόφιας - Μπουργκάς, γνώρισε μεγάλη ανάπτυξη.

Το τραγούδι ακολουθεί ως προς τα μοτίβα του τη βαλκανική εκδοχή του μύθου. Τριακόσιοι Δουλγκέρηδες, χτίστες και μαραγκοί, φτιάχνουν τα τείχη μιας πόλης. Όμως, ό,τι χτίζουν τη μέρα, το βράδυ γκρεμίζεται. Έτσι συμφωνούν να θυσιάζουν μια γυναίκα τους στα θεμέλια για να ολοκληρώσουν τη δουλειά τους. Ποια; Όποια έρθει πρώτη να τους φέρει το φαγητό τους. Αλλά το βράδυ όλοι μαρτυρούν το μυστικό στις γυναίκες, εκτός από τον νεαρό Στάνι, που κρατάει το λόγο του. Αυτού, λοιπόν, η αγαπημένη θα φέρει την άλλη μέρα το ζεστό πρόγευμά τους στα ατελείωτα τείχη. Και θα θυσιαστεί για το έργο…

Το τραγούδι, ολιγόστιχο, εντελώς αφαιρετικό στην πλοκή, ηχογραφήθηκε το 1988,

Ευχαριστώ την Mary Sherhart για την παραχώρηση.

Σπύρος Μαντάς 

ΒΙΝΤΕΟ

ХУБАВА СТАНО ЉО, (Града се гради)

ΟΜΟΡΦΗ ΣΤΑΝΕΝΑ

Αρχείο Γεφυριών Ηπειρώτικων (ΑΓΗ)

Σχέδια @ γλυπτά: Θεόδωρος Παπαγιάννης

Града се гради -хубава Стано љо,

Grada se gradi -xubava Stano ljo,
Πόλη τειχίζαν -όμορφη Στάνενα,

Града се гради.

Grada se gradi,
πόλη τείχιζαν.

Денем се гради -хубава Стано љо,

Denem se gradi -xubava Stano ljo,
Μέρα τειχίζαν -όμορφη Στάνενα,

Вечер се гори.

Vecher se gori,

νύχτα έπεφτε,

Камен по камен -хубава Стано љо,

Kamen po kamen -xubava Stano ljo,
πέτρα την πέτρα -όμορφη Στάνενα,

Дърво по дърво.

Dûrvo po dûrvo.
ξύλο το ξύλο.

Тъй се сдумали -хубава Стано љо,

Tûj se zdumali -xubava Stano ljo,
Να τι σκεφτήκαν -όμορφη Στάνενα,

Триста дюулгери,

Trista djulgeri,
οι δουλγκέρηδες,

Триста дюлгери -хубава Стано љо,

Trista djulgeri -xubava Stano ljo,
χτίστες τρακόσιοι -όμορφη Στάνενα,

И чамурджии:

I chamurdzhiji:
και οι μαραγκοί:

“Чието любе -хубава Стано љо,

“Chijeto ljube -xubava Stano ljo,
        “Όποιου η αγάπη  -όμορφη Στάνενα,

Най-рано рани,

Naj-rano rani,
φέρει το φαί,

Най-рано рани -хубава Стано љо,

Naj-rano rani -xubava Stano ljo,
πρώτη που φέρνει -όμορφη Στάνενα,

Него ще взградим”.

Nego shte vzgradim”.
θα τη χτίσουμε”.

Всички любета -хубава Стано љо,

Fsichki ljubeta -xubava Stano ljo,
         Όλοι οι καλοί τους -όμορφη Στάνενα,

Любем казаха,

Ljubem kazaxa,
τους το είπανε,

Станино любе -хубава Стано љо,

Stanino ljube -xubava Stano ljo,
Στάνας η αγάπη -όμορφη Στάνενα,

Стани не каза,

Stani ne kaza,
Στάνι δε μιλά,

Станино любе -хубава Стано љо,

Stanino ljube -xubava Stano ljo,
Στάνας η αγάπη -όμορφη Στάνενα,

Стани не каза.

Stani ne kaza.
Στάνι.δε μιλά.

Тя е станала -хубава Стано љо,

Tja e stanala -xubava Stano ljo,
         Νάτη σηκώθη -όμορφη Στάνενα,

Рано в ниделја,

Rano v nidelja,
ήρθε η Κυριακή,

Та си отнесе -хубава Стано љо,

Ta si otnese -xubava Stano ljo,
έφερε πρώτη -όμορφη Στάνενα, 

Ранна прогюма.

Ranna progjuma.
καλό πρόγευμα.

Като я видя -хубава Стано љо,

Kato ja vidja -xubava Stano ljo,
         Όταν την είδε -όμορφη Στάνενα,

Първо и любе,

Pûrvo i ljube,
πρώτ’ αγάπη του,

Зарони солзи -хубава Стано љо,

Zaroni solzi -xubava Stano ljo,
δάκρυ βροχούλα -όμορφη Στάνενα,

Солзи да плаче,

Solzi da plache,
τρέχαν δάκρυα,

Зарони сълзи -хубава Стано љо,

Zaroni sûlzi -xubava Stano ljo,
δάκρυ βροχούλα -όμορφη Στάνενα,

Сълзи да плаче.

Sûlzi da plache.

τρέχαν δάκρυα.

* * *

A castle is being built -oh beautiful Stana
A castle is being built,
In the day they build -oh beautiful Stana
At night it is all a-blaze.

Stone by stone -oh beautiful Stana
Beam by beam.
They all agreed -oh beautiful Stana
300 masons,
300 masons -oh beautiful Stana
And woodworkers:

“Whosoever’s love -oh beautiful Stana
Gets up earliest,
Gets up earliest -oh beautiful Stana
Will be immured in it”.

Each of the men -oh beautiful Stana
Told his beloved,
Only Stana’s love -oh beautiful Stana
Didn’t tell her,
Only Stana’s love -oh beautiful Stana
Didn’t tell her.

She got up -oh beautiful Stana
Early on Sunday,
To bring breakfast -oh beautiful Stana
To the site.

When he saw -oh beautiful Stana
His true love,
He shed tears -oh beautiful Stana
Tears were wept,
He shed tears -oh beautiful Stana
Tears were wept.