Αντ. Γαλερίδης, Δώρημα καρδιάς

ΑΝΤΩΝΗΣ ΓΑΛΕΡΙΔΗΣ (1948-2013)

Πραγματοποιήθηκε στην Λάρισα

στις 9 Φεβρουαρίου 2019 η εκδήλωση

«ΑΝΤΩΝΗΣ ΓΑΛΕΡΙΔΗΣ – Δώρημα καρδιάς».

Περιελάμβανε έκθεση παλιών καρτποστάλ από

τη συλλογή του εκλιπόντος, κυκλοφορία ομώνυμου

βιβλίου και ομιλίες σχετικές με τη ζωή και το έργο του.

Εισηγητές:
Καλογιάννης Απόστολος,

Δήμαρχος Λαρισαίων.
Μαντάς Σπύρος,

πρόεδρος Κέντρου Μελέτης Πέτρινων Γεφυριών.
Παπαθεοδώρου Νικόλαος,

μέλος της Φωτοθήκης Λάρισας του Ομίλου φίλων της Θεσσαλικής Ιστορίας

Συνδιοργάνωση:

√ Δημοτική Πινακοθήκη Λάρισας - Μουσείο Γ. Ι. Κατσίγρα

√ Φωτοθήκη Λάρισας του Ομίλου Φίλων της Θεσσαλικής Ιστορίας,

Σπύρου Μαντά

Ο ΑΝΤΩΝΗΣ ΓΑΛΕΡΙΔΗΣ ΚΑΙ ΤΑ ΓΕΦYΡΙΑ

Ο

 Αντώνης Γαλερίδης υπήρξε φίλος μακρινός. Αυτό όμως αφορά τη χιλιομετρική απόσταση διαμονής μας, όχι τα ενδιαφέροντα και συνεπώς τα συναισθήματα. Στα τελευταία -κοινά τα ενδιαφέροντα, ειλικρινή τα συναισθήματα- είμαστε τόσο κοντά, όσο απέχει η όχθη ενός ποταμού από την άλλη. Ένα στέρεο γεφύρι -ένα, δύο, περισσότερα;- που τόσο αγαπήσαμε και οι δύο, μας κρατούσε πάντα σε επαφή. Και αυτό το γεφύρι ούτε καν θα ραγίσει ποτέ -είμαι σίγουρος πως τούτο το συμμερίζεται, το επικροτεί, κι ο Αντώνης…

Γνωριστήκαμε λίγο μετά την έκδοση του πρώτου μου βιβλίου για τα γεφύρια -τέλη της δεκαετίας του 1980. Ο ατσιγκούνευτος έπαινός του -ειδικός αυτός, εγώ ερασιτέχνης- με τόνωσε πολύ. Ίσως, τότε, να τον εξέλαβα τυπικό, όμως αργότερα, που γνώρισα καλά τον Αντώνη, πείστηκα πως ό,τι έλεγε το εννοούσε. Τυπικός ο Αντώνης Γαλερίδης; Ποτέ βέβαια. Χάρισμά του αυτό -ένα από τα πολλά- και προπαντός γενναιόδωρος. Έχει ιδιαίτερη σημασία το τελευταίο, το “γενναιόδωρος”, όταν μιλάμε για συλλέκτες. Υπήρξε μανιώδης συλλέκτης, αλλά χωρίς το κουσούρι της αποκλειστικότητας. Την πρώτη φορά που, κάπως δειλά, τον ρώτησα για μερικές κάρτες που κατείχε -με πετρογέφυρα φυσικά-, όχι απλά μου έγραψε επεξηγώντας αναλυτικά, αλλά μου τις ταχυδρόμησε κιόλας. Έτσι ήταν ο Αντώνης με όλους. Πάντα ήθελε ό,τι ανακάλυπτε να το μοιράζεται. Το θεωρώ αυτό -και είναι- αρετή. Όντας ο ίδιος ερευνητής, καταλάβαινε πολύ καλά το μεράκι, το πάθος, την αγωνία τών σε αυτό τον τομέα συναδέλφων του.

Και ήρθε το 1995, χρονιά που εκδόθηκε το δικό του βιβλίο -και των συνεργατών του- για τα γεφύρια της Θεσσαλίας, μια έκδοση του εδώ Τεχνικού Επιμελητηρίου. Γεμάτος χαρά -και με εκείνο το ευγενικό του χαμόγελο που όλοι οι φίλοι του δεν ξεχνάμε ποτέ-, ήρθε στο σπίτι μου να μου το δωρίσει. Ήμουν, θυμάμαι τότε, σε αφωνία, εξ αιτίας μιας σοβαρής φαρυγγίτιδας που με ταλαιπωρούσε. Κι όμως τα είπαμε τόσο καλά, ανταλλάξαμε χαρά, που η φτωχή έως τότε βιβλιογραφία περί πετρογέφυρων ξεκινούσε να εμπλουτίζεται.

Τα τηλέφωνα έκτοτε μεταξύ μας πλήθυναν. Και με την παραμικρή αφορμή, ανταλλάσαμε απόψεις. Και βέβαια του Αγίου Σπυρίδωνος και, σύντομα μετά, του Αγίου Αντωνίου, ανταλλάσσαμε ευχές, έστω ως πρόσχημα, για να έρθει και πάλι η κουβέντα, γρήγορα, στο κοινό μας πάθος, τα πέτρινα γεφύρια. Αλήθεια πόσο τον είχε ενθουσιάσει η ιδέα να αναστηλωθεί το χαμένο γεφύρι της Λάρισας! Ναι, ήταν αυτός, ο πρώτος, που συνέλαβε αυτή την ιδέα και υποστήριξε επανειλημμένα με επιχειρήματα απόλυτα τεκμηριωμένα. Γιατί, ως σωστός επιστήμονας, η τεκμηρίωση υπήρξε ανέκαθεν το όπλο του. Ποιος ξέρει, ίσως μια μέρα το όνειρό του πραγματοποιηθεί. Και είμαι σίγουρος πως θα το μάθει, με ικανοποίηση θα το ακούσει…

Μίλησα για εορτή του Αγίου Αντωνίου και δεν μπορώ να μη θυμηθώ εκείνη την τελευταία φορά, που δεν σήκωσε το τηλέφωνο. Παραξενεύτηκα αρχικά, ανησύχησα στη συνέχεια, έτσι, χωρίς να ξέρω -προαίσθηση δεν θα το έλεγα, αφού τίποτα δεν γνώριζα. Ήταν η μέρα του άσχημου νέου, της διάγνωσης…

Να μου επιτραπεί στο σημείο αυτό να αποκαλύψω κάτι που ο Αντώνης πάντα μου εκμυστηρευόταν σε εκείνα τα τηλέφωνα, πάντα. «Πόσο σε ζηλεύω…», μου έλεγε, «που έχεις χρόνο. Θα ήθελα κι εγώ να ασχολούμαι μόνο με αυτά». Ο χρόνος, η έλλειψή του, υπήρξε το μεγάλο παράπονο του Αντώνη -το ξέρω καλά αυτό-, ειδικά την εποχή που, καθημερινά, για τις ανάγκες του επαγγέλματός του, πηγαινοερχόταν στη Λαμία. Και αυτός ο χρόνος, δυστυχώς, υπήρξε πολύ άδικος, πολύ σκληρός μαζί του…

Το 2001 ήταν η χρονιά ίδρυσης του Κέντρου Μελέτης Πέτρινων Γεφυριών. Λίγο πριν, με μερικούς ακόμη, είχαμε επιμεληθεί και δημοσιεύσει στο «7 Ημέρες» της Καθημερινής το αφιέρωμα στα Πέτρινα Γεφύρια της Ελλάδας. Στο δικό του άρθρο, ανακοινώθηκε η ίδρυση του συλλόγου, που αμέσως άρχισε να παίρνει σάρκα και οστά. Θυμάμαι πόσο οι δυο μας είχαμε ενθουσιαστεί από την ανταπόκριση του κόσμου, από την εγγραφή πολλών μελών -ξεπερνούσε κατά πολύ τις προσδοκίες μας.

Ο Αντώνης Γαλερίδης δεν έλειψε από καμία από τις εκδηλώσεις του Κέντρου και οι εισηγήσεις του στα συνέδρια που οργανώσαμε υπήρξαν πάντα διεισδυτικές και απόλυτα τεκμηριωμένες, επιστημονικές. Πάντως εγώ κρατώ -είμαι σίγουρος πως και πολλοί άλλοι- την έκθεση των καρτποστάλ που παρουσίασε, εκεί στη Στοά του Βιβλίου, στο τελευταίο μας συνέδριο. Γεμάτος ενθουσιασμό, έδειχνε και εξηγούσε ακούραστα. Σε μια φωτογραφία, ακριβώς εξηγώντας, καταφεύγω συχνά, όταν η απώλειά του με παραβαραίνει. Είμαι δίπλα του και τον ακούω. Μαζί και ο κοινός μας φίλος, ο Αργύρης Πετρονώτης, που, σαν έμαθε πως θα προλογίσω τούτο το βιβλίο, με προέτρεψε: «Γράψε, σε παρακαλώ, πως δεν ήταν δογματικός∙ ακόμη και αν δεν συμφωνούσε με κάτι που του έλεγες γιατί είχε πια κατασταλάξει, σε άκουγε υπομονετικά, το συζητούσε…».

Δεν χρειάζεται να πω περισσότερα για τον Αντώνη τον Γαλερίδη. Όσοι τον γνώρισαν, είτε προσωπικά είτε μέσα από τις γραφές και ασχολίες του, κατανοούν πολύ καλά περί τίνος επρόκειτο. Άλλωστε, ομολογώ πως, για πρώτη φορά με ενοχλεί τόσο πολύ ο αόριστος, να μιλώ σε αόριστο χρόνο για τον Αντώνη, σχετίζοντάς τον με έναν χρόνο που τον αδίκησε.

Το βιβλίο που κρατάτε είναι μόνο ένα δείγμα τού κόπου του και της δουλειάς του∙ μικρό δείγμα σε σχέση με όσα πραγματοποίησε και, δυστυχώς, με όσα ονειρεύτηκε και δεν πρόλαβε. Όμως μαρτυρά, παραστατικά, μία πτυχή του ταλέντου, του πάθους, της ευαισθησίας του. Και τέτοιες πτυχές είχε πολλές ο Αντώνης, γιατί ήξερε να “σπαταλιέται” για όσα αξίζουν σε αυτό τον κόσμο…

Μαζί του λοιπόν, ξεφυλλίζοντας το βιβλίο, ας διαβούμε πέτρινα γεφύρια, ας περπατήσουμε γωνιές της Λάρισας, μέρη του Θεσσαλικού κάμπου. Σε πολλά δόθηκε, αλλά αυτά τα λάτρεψε…

Σας ευχαριστώ.

Θα δούμε τώρα, ας παρακολουθήσουμε, ένα μικρό, ολιγόλεπτο βίντεο, με τον Αντώνη Γαλερίδη να μιλάει σε ανύποπτο χρόνο για τα γεφύρια∙ αποκαλυπτικό για το πώς τα έβλεπε, πόσο μνημεία τα θεωρούσε…