√ Η Λιασκοβίτικη καμάρα

Η Λιασκοβίτικη καμάρα

Β

ρίσκεται στο σύνορο Θεσσαλίας με Ήπειρο, κάτω απ’ το χωριό Λιάσκοβο (Πετρωτό), στο στενό Γέρακα -δεξιά ψηλά το λεγόμενο Παλιόκαστρο, ερείπια πελασγικού οχυρού, κι αριστερά η θέση Πούππη και η τοποθεσία-πέρασμα Ντρασκός. Εκεί γεφυρώνει τον παραπόταμο του Αχελώου -παρακάτω η σμίξη τους- Πετριλιώτη, που απορρέει όλη την περιοχή. Επικοινωνούσε τα χωριά της Αργιθέας με κείνα στο Ραδοβύζι της Άρτας -το μονοπάτι περνούσε απ’ τον αυχένα Πέντε Αδέρφια όπου και χάνι- και γενικότερα την Άρτα/Αμβρακία με τα Τρίκαλα/Τρίκκη.

Πρόκειται για εντυπωσιακή κατασκευή, άγνωστο πόσο παλιά. Διαθέτει ένα πλήρως ημικυκλικό τόξο, με άνοιγμα 15.00 μ. και ύψος 7.40 -το σχηματίζει επιμελημένη σειρά θολιτών καδραρισμένη από δευτερεύουσα μικρότερου πάχους. Ο διάδρομος διάβασης, συνέχεια παλιότερα καλντεριμωτού μονοπατιού, ανεβοκατεβαίνει κορυφώνοντας στα 8.90 μ. –το συνολικό του μήκος 24.30, με ωφέλιμο πλάτος μόλις 1.30 αφού προφυλάσσουν στηθαία διαστάσεων 0.50Χ0.35. Εδώ θα πρέπει να επισημανθεί ενδιαφέρουσα κατασκευαστική ιδιορρυθμία -σίγουρα στοιχείο παλαιότητας- που αποκαλύφτηκε τελευταία από βύθισμα-κόψιμο του καλντεριμιού. Κάτω από το οδόστρωμα, και κατά μήκος όλου του διαδρόμου διάβασης, φάνηκε “τούνελ” τριγωνικής διατομής, που φυσικά διακόπτεται στην κορύφωση του τόξου, εκεί που τα τύμπανα “λήγουν” -η οπή του δεξιού σκέλους παρουσιάζεται με μεγαλύτερες διαστάσεις. Πρόκειται βέβαια για κρυφό, ανακουφιστικό κενό, που συναντάται για πρώτη φορά σε πετρογέφυρο του χώρου μας -η αποκάλυψή του  προϋποθέτει γκρέμισμα του γεφυριού. Τέτοια τεχνική έχει επισημανθεί αρκετές φορές σε καταστραμμένα γεφύρια της Ανατολής.[1]

 

Το γεφύρι, η Λιασκοβίτικη καμάρα, θεωρείται πολύ παλιά. Πολλά συνηγορούν σ’ αυτό -τεχνικές όπως είδαμε ιδιορρυθμίες, θέση πάνω σ’ αρχαία πολυσύχναστη διαδρομή, γειτονικά κτίσματα και ευρήματα από τη ρωμαϊκή κι ακόμη παλιότερη εποχή-, αλλά, δυστυχώς, λείπουν τα γραπτά αποδεικτικά στοιχεία που θα τεκμηριώσουν ό,τι ακούγεται και πιστεύεται εδώ∙ ότι τα περισσότερα γεφύρια, και το συγκεκριμένο, κατασκευάστηκαν τουλάχιστον την εποχή του Δεσποτάτου της Άρτας.

------------------------------------------------

Γεωγραφικά στοιχεία γεφυριού: Ν 39◦ 18΄ 49.47΄΄ Ε 21◦ 26΄ 07.26΄΄ Υψ. 440 μ.

Νο καταγραφής / αρχειοθέτησης: 62 (26.3.1994)

-------------------------------------------------

Μαγνητοσκόπηση: Σπύρος Μαντάς / 23.8.2010

Παραγωγή: Αρχείο Γεφυριών Ηπειρώτικων

---

[1] Πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί ένα παμπάλαιο γεφύρι κάπου μακριά στο Ιράν προς το Αζερμπαϊτζάν. Χρειάστηκε βέβαια και εκεί να καταστραφεί, για να αποκαλυφτεί ένα καλά φυλαγμένο μυστικό του. Διέθετε τρία ανακουφιστικά κατά μήκος τούνελ που, σε ένα πολύ ασταθές, λασπώδες έδαφος, ωθούσαν τα βάρη του διαδρόμου διάβασης στα άκρα της κατασκευής, στις λεγόμενες …καντένες, τούτες με ιδιαίτερα ενισχυμένη θεμελίωση. Και οικονομία λοιπόν, με λιγότερο οικοδομικό υλικό, και πιο στερεή ζεύξη.